دریاچه ارومیه نگین شمالغرب ایران با نام سابق رضائیه بزرگ ترین دریاچه داخلی ایران، بزرگ ترین دریاچه آب شور در خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا و دومین دریاچه از نظر میزان شوري پس از بحرالمیت است.
این دریاچه میان دو استان آذربایجان غربی و استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است.
این دریاچه 140 کیلومتر از شمال تا جنوب و 85 کیلومتر از شرق تا غرب امتداد می یابد
که مجموعا شامل وسعتی بیش از 5200 کیلومتر مربع می شود
و 3٪ مساحت کل کشور ایران را دربر می گیرد .
کانال تلگرام راهنمای سفر زمینی به ترکیه
دریاچه ي ارومیه علاوه بر تالاب هایش، زیستگاه مرتفعی نیز دارد
که گونه هاي دیگري همچون خزندگان، دوزیستان و پستانداران را در خود جاي می دهد.
جلگه ي دریاچه ارومیه نگین شمالغرب ایران، به لحاظ کشاورزي بسیار حایز اهمیت است؛ چراکه حدود 4/6 میلیون نفر وابسته به آن هستند.
حدود 13 رودخانه(مانند زرینه رود، سیمینه رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچاي، نازلو و زولا)
آب خود را به دریاچه ارومیه می ریزند که بزرگترین شان، زرینه رود است.
در واقع زرین رود تامین کننده ي اصلی آب دریاچه ارومیه محسوب می شود .
از منابع آب دیگر می توان به بارش باران، سیلاب و مقدار بسیار جزیی از جریان آب هاي زیرزمینی اشاره کرد.
آب دریاچه بعد از بحرالمیت از نظر املاح نمکی در رده دوم قرار دارد که استحصال نمک آن معروف و تنها موجود قابل زیست در آن آرتمیا می باشد .
آب دریاچه ارومیه بسیار شور و میزان نمک محلول در آن دو برابر اقیانوس ها است.
به این دلیل، هیچ ماهی و نرم تنی به جز گونه هایی از سخت پوستان در آن زندگی نمی کنند و آب آن هیچ وقت یخ نمی زند.
از جمله مهم ترین بی مهرگان موجود در دریاچه می توان به آرتمیا اشاره کرد که گونه اي میگوي آب شور و از گونه هاي بومی دریاچه ارومیه است.
این گونه مهم ترین منبع غذایی بسیاري از پرندگان آبزي مانند فلامینگوها به شمار می رود.
آب دریاچه ارومیه از دسته آب هاي کلروره سدیک است و گل دریاچه ارومیه خمیري سیاه رنگ و جزو گل هاي کلروره است
که داراي خاصیت درمانی براي بیماري هایی چون رماتیسم و آرتروز است.
این دریاچه در آستانه خشک شدن بود که با بارندگی هاي اخیر وضع آن (اندکی) بهتر شده است.
در زبان پارسی کهن، این دریاچه چیجست به معناي درخشنده (به دلیل املاح معدنی که در سواحل بصورت کریستال یافت می شود) نامیده شده است.
این دریاچه از اواسط دهه 1380 شروع به خشک شدن کرد و هنوز این خطر کاملا رفع نشده است.
بررسی تصاویر ماهواره اي نشان می دهد که در سال 2015 دریاچه 88 درصد مساحت خود را از دست داده
(گزارش هاي قبلی تنها به از دست رفتن 25 تا 50 درصد مساحت دریاچه اشاره کرده بودند).
دلایل بسیاري براي خشک شدن دریاچه ذکر شده است از جمله خشکسالی، احداث بزرگراه بر روي دریاچه ، استفاده بی رویه از منابع آب حوزه آبریز دریاچه و حفر چاه هاي غیر مجار.
تحقیق جدیدي توسط چند تن از محققان در امریکاي شمالی نشان می دهد که:
خشک سالی تنها باعث کاهش 5 درصدي بارش در حوزه آبریز دریاچه ارومیه نگین شمالغرب ایران شدهاست
و عوامل انسانی شامل پروژه هاي جاه طلبانه توسعه اقتصادي -آبی به همراه ساخت بزرگراه 15 کیلومتري
بر روي دریاچه با دریچه کوچک 2/1 کیلومتري وضعیت دریاچه را به بحران کشانیده است.
بعد از بارندگی هاي خوب و مناسب سال هاي اخیر سطح آب ازافزایش سطحی قابل توجهی برخوردار شد
و این امر باعث افزایش فعالیت ارتیماهاي دریاچه شده و تغییر رنگ این دریاچه را به دنبال داشت.
که رنگ آبی این دریاچه را به رنگ قرمز در آورد و زیبایی آن را دوچندان کرد.
پیشنهاد میکنیم در بهار و تابستان و اوایل پائیز به این دریاچه زیبا و منحصر به فرد رفته و از آن دیدن کنید.
در گذشته ای نه چندان دور، دریاچه ی ارومیه پر آب و شاداب و یکی از قطب های گردشگری منطقه بود.
اکثر ما به یاد داریم که گاهی پیشروی آب این دریاچه، مشکلاتی را برای شهر های ساحلی اطراف آن ایجاد می کرد.
مسافران بسیاری برای استفاده از این نعمت خدادادی به بنادری مانند شرفخانه، رحمانلو، گلمانخانه و …. سفر می کردند .
اما در حال حاضر این دریاچه در آستانه ی حذف از روی نقشه هاست .
برنامه های بسیاری بر روی کاغذ و پشت تریبون ها برای احیای آن اعلام شد.
اما واقعیت این است که اگر باران نبارد ، اگر برداشت از منابع زیر زمینی کنترل نشود، اگر حقابه ی دریاچه داده نشود، به زودی شاهد مرگ این نگین فیروزه ای شمالغرب ایران خواهیم بود.
و به تبع آن ، طوفانهای نمکی زندگی بسیاری از مردم استانهای آذربایجانهای شرقی و غربی را تهدید خواهد کرد.
اگر از تبریز به ارومیه بروید ، از جاده ی میان گذر دریاچه (اتوبان شهید کلانتری) عبور خواهید کرد.
مسافرانی که از مرز سرو به ترکیه می روند این دریاچه را در مسیر تبریز به ارومیه خواهند دید.